1996-2000: Η συμπεριφορά των ψηφοφόρων
του ΙΩΑΝΝΗ Δ. ΚΑΜΑΡΑ, ειδικού αναλυτή, 28/3/00
| Εθνικές Εκλογές |
1993 |
1996 |
(+) (-) |
|
(χιλ. ψηφοφόροι) |
| Εγγεγραμμένοι |
8,862 |
9,140 |
278 |
| Αποχή, Α-Λ |
-1,962 |
-2,360 |
-398 |
| Έγκυρα |
6,900 |
6,780 |
-120 |
|
(ποσοστά%) |
| ΠΑΣΟΚ |
46.9 |
41.5 |
-5.4 |
| ΚΚΕ, ΣΥΝ, ΔΗΚΚΙ |
7.4 |
15.1 |
7.7 |
| ΝΔ |
39.3 |
38.1 |
-1.2 |
| ΠΟΛΑΝ |
4.9 |
2.9 |
-2.0 |
| Μικρά κόμματα |
1.5 |
2.4 |
0.9 |
| ΠΑΣΟΚ+ΝΔ |
86.2 |
79.6 |
-6.6 |
Οι Εκλογές του 1996 είχαν παρουσιάσει ασυνήθη για εθνικές εκλογές χαρακτηριστικά, η μη επανάληψη των οποίων κατά τις Εκλογές του 2000 ίσως δημιουργήσει
εκπλήξεις. Ορισμένα από τα ασυνήθη αυτά χαρακτηριστικά ήταν:
- Η εξαιρετικά υψηλή αποχή, σε συνδυασμό με τον αυξημένο αριθμό ψηφισάντων που επέλεξαν άκυρο-λευκό ή περιθωριακά κόμματα. Πράγματι, ενώ το 1996 οι
Εγγεγραμμένοι ήταν κατά 278 χιλ. περισσότεροι σε σχέση με το 1993, τα Έγκυρα ψηφοδέλτια ήταν κατά 120 χιλ. λιγότερα. Αυτό σημαίνει ότι 398 χιλ. περισσότεροι
απ' ό,τι συνήθως ψηφοφόροι αδιαφόρησαν το 1996 για το αποτέλεσμα της εκλογικής αναμέτρησης.
- Η για πρώτη φορά υποχώρηση του Δικομματισμού σε επίπεδο κάτω
του 80% (84% ως 87% σε όλες τις άλλες εθνικές εκλογές από το 1981 και μετά). Ο λόγος για την καθίζηση αυτή φαίνεται να ήταν ο ίδιος που είχε προκαλέσει
αύξηση της αποχής, των ακύρων-λευκών και των ψήφων σε περιθωριακά κόμματα, δηλαδή η μειωμένη αξιοπιστία των δύο μεγάλων κομμάτων. Στο ΠΑΣΟΚ, η απώλεια του
χαρισματικού ηγέτη και ιδρυτή του και η αμφισβήτηση της νέας ηγεσίας οδήγησαν στη δημιουργία του ΔΗΚΚΙ και σε φυγή οπαδών προς συγγενή αριστερά κόμματα. Στη
ΝΔ, η διαρκής αμφισβήτηση κάθε ηγεσίας και ο έντονος εσωτερικός ανταγωνισμός είχαν ως αποτέλεσμα την αποδυνάμωση της απήχησης του κόμματος και απομάκρυνση
πολλών παραδοσιακών οπαδών του.
- Σημαντικές ήταν επίσης και οι ανακατατάξεις του εκλογικού σώματος μεταξύ κομμάτων (βλ. πίνακα σε ποσοστά %). Το ΠΑΣΟΚ
απώλεσε προς τα συγγενή κόμματα 7,7 εκατ. μον. (ΚΚΕ, ΣΥΝ και το νεοσύστατο ΔΗΚΚΙ), με αποτέλεσμα να αυξηθεί η δύναμή τους από 7,4% το 1993 σε 15,1% το 1996.
Όμως, η απώλεια για το ΠΑΣΟΚ περιορίστηκε τελικά στις 5,4 εκατ. μον. (από 46,9% το 1993 σε 41,5%). Η διαφορά των 2,3 εκατ. μον. φαίνεται να καλύφθηκε με
εισροές από την ΠΟΛΑΝ και τη ΝΔ, δεδομένου ότι και τα κόμματα αυτά απώλεσαν 3,2 εκατ. μον. συνολικά (από 44,2% το 1993 σε 41,0%), εκ των οποίων 2,3 μον. προς
ΠΑΣΟΚ και 1,0 μον. προς αποχή κ.λπ.
Το ερώτημα, λοιπόν, που τίθεται είναι κατά πόσον τα χαρακτηριστικά αυτά των Εκλογών του 1996 έχουν παγιωθεί ή, αντίθετα, το εκλογικό σώμα έχει αναθεωρήσει τη
στάση του τόσον έναντι των εκλογών γενικά, όσον και έναντι των δύο μεγάλων κομμάτων ειδικότερα. Το πιθανότερο είναι να έχει συμβεί το δεύτερο και γι' αυτό δεν
πρέπει να αποκλείονται εντυπωσιακές εκπλήξεις.
|
